Historia chojnowskiego muzealnictwa
Dzieje chojnowskiego muzealnictwa sięgają roku 1906. Podjęto wówczas decyzję o utworzeniu muzeum i zaczęto gromadzić pierwsze eksponaty. Muzeum otwarto w roku 1908 w wyremontowanej Baszcie Tkaczy. W roku 1933 zbiory przeniesiono do Zamku Piastów legnicko-brzeskich. Długoletnim kustoszem muzeum był tutejszy nauczyciel Oskar Kundt (1914-1943).
Przed wojną zbiory liczyły około pięciu tysięcy eksponatów. Po roku 1945 uległy one niemal całkowitemu rozproszeniu. Duża ich część trafiła do Muzeum Śląskiego, obecnie Narodowego we Wrocławiu. Pierwsze próby jego reaktywowania podjęte tuż po wojnie nie przyniosły rezultatu. 28 stycznia 1957 roku powstało kierownictwo muzeum miejskiego przy tutejszej Miejskiej Radzie Narodowej. Po dwóch latach przygotowań i prac remontowych, w czym dużą pomoc świadczyły tutejsze zakłady, Muzeum Miejskie w Chojnowie uroczyście otwarto 25 stycznia 1959 roku.
Szczególne zasługi w jego restytucji położyli: Józef Kapelczak, Kazimierz Kozak, Karol Krzeszowski, Juliusz Poźniak, dr. Zygmunt Ryżewski. Ekspozycje stałe zorganizowano głównie w oparciu o depozyty Muzeum Śląskiego we Wrocławiu, ocalałe eksponaty poniemieckiego Muzeum i dary od osób prywatnych, instytucji i zakładów z całego regionu. Gromadzeniem zbiorów zajmowali się: Józef Kapelczak, Juliusz Poźniak, Alfred Żydek. Wystawy stałe ulokowano na piętrze w piętnastu salach. Cztery sale na parterze przeznaczono na wystawy czasowe.
Ekspozycję przygotował mgr. Józef Piątek z Muzeum Śląskiego we Wrocławiu. Konsultantami byli Maria Chrzanowska , Józef Gębczak, Marian Haisig, Janina Smacka, Bożena Steinborn, Mieczysław Zlat. Pierwszym kierownikiem muzeum był Michał Rudziak (1958-1960), następnie Adam Kogut (1964-1965), Emilia Próchnicka (1965-1970), Zenon Skowroński (1970-1973) i Krystyna Winiarska (1973-1975). W roku 1975 Muzeum przemianowano na Muzeum Regionalne. Jego kierownikiem został Henryk Mędrek (1975-1976). Krótko (1976-1977) muzeum kierował Eugeniusz Kunysz, a następnie Anna Poźniak (1977-1988). Zbiory zgromadzone w czterech działach: archeologii, etnografii, historii i sztuki liczą prawie dwa tysiące eksponatów. Są wsród nich: militaria, numizmaty, medale, malarstwo, grafika, rysunki, meble, szkło, ceramika, wyroby ślusarskie i kowalskie, wyroby cynowe, dokumenty średniowieczne i nowożytne, chojnowskie akta budowlane, bogata kolekcja renesansowej kamieniarki. Do najcenniejszych zabytków należą sgraffita przekazane przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Legnicy. Ich transferem z elewacji dworu Schellendorfów w Zagrodnie zajął się konserwator dzieł sztuki Mieczysław Stec. Równie cenne są renesansowe kafle odkryte w trakcie badań archeologicznych prowadzonych na terenie zamku w latach 1990-1995. Badania w całości zostały sfinansowane przez Wydział Kultury Urzędu Wojewódzkiego w Legnicy, za co szczególne wyrazy podziękowania należą się ówczesnemu dyrektorowi - Zbigniewowi Krasce. W latach 1959-2003 zorganizowano kilkaset wystaw. W ciągu pięćdziesięciu lat muzeum zwiedziło ponad 250 000 osób, w tym liczni goście zagraniczni.
Zamek Piastów legnicko-brzeskich ,siedziba Muzeum Regionalnego, zbudowany około 1290 roku na lewym brzegu Skorej, strzegł granicy księstwa i " Wysokiej Drogi" : ważnego szlaku handlowego prowadzonego z Rusi do Europy Zachodniej. W XIII i XIV w. siedziba kasztelanii. Około połowy wieku XV rezydencja ks. Henryka X władcy niewielkiego, efemerycznego księstwa chojnowskiego. W 1428 r. zdobyty i spalony przez husytów. W latach 1546-47 gruntownie przebudowany w stylu renesansowym dla ks. Fryderyka III przez włoskiego architekta Franciszka Paara. Z tego czasu pochodzi portal z popiersiami ks. Fryderyka III i jego żony Katarzyny meklemburskiej, jedno z najwybitniejszych dzieł rzeźby renesansowej na Śląsku. W latach 1594-1617 siedziba księżnej Anny wirtemberskiej. W okresie wojny trzydziestoletniej (1618-1648) opuszczony i zaniedbany. W latach 1708-1767 w jednym z jego skrzydeł mieściła się kaplica pod wezwaniem Błogosławionej Marii Panny, użytkowana przez tutejszych katolików. Wielokrotnie niszczony przez pożary (1428,1503,1762,1767). Po ostatnim z nich odbudowano jedynie jego skrzydło północno-zachodnie. W 1813 roku zamek służył za lazaret dla żołnierzy francuskich. Podobną rolę pełnił w czasie zagrożenia miasta szerzącą się w okolicy epidemią cholery (1831) i podczas wojny austriacko-pruskiej (1866). Wykupiony przez miasto 1833 r. był kolejno siedzibą: szkoły katolickiej, administracji miejskiej i sądu. W 1933 roku przeznaczony na siedzibę muzeum. W trakcie prowadzonych na zamku w latach 1990- 1995 badań archeologicznych odkryto relikty jego trzech wież (XIII, XIV, XVI w.), fragmenty muru obronnego ( XIII w.), studnię (XVIII w.) oraz niezwykle cenne kafle z okresu renesansu (XVI w.).